“جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا، در گفتوگو با دیلی بیست با اشاره به اینکه دولت بایدن تلاش کرده برای مذاکرات احیای برجام مهلت نهایی مشخص نکند، گفته است: این مهلت محدود است و احتمالاً طی یک یا دو ماه آینده تمام میشود.”
حرکت معکوس ارز و بورس
دنیای اقتصاد: بورس تهران پس از یک دوره رونق در دو ماه ابتدای سال، از ابتدای خرداد و بهدنبال فروکش هیجانات مربوط به انتخابات ریاستجمهوری، روندی اصلاحی در پیش گرفته است؛ بهطوریکه روز گذشته با ریزش 295 واحدی، شاخص کل سهام کانال 79 هزار واحدی را نیز واگذار کرد. گرچه حجم پایین معاملات روزانه، امید چندانی را برای رونق مجدد این بازار در کوتاهمدت باقی نگذاشته است، اما کارشناسان معتقدند بهتدریج قیمتها در بسیاری از سهام جذاب میشود که با ورود خریداران میتواند منجر به تغییر مسیر بورس تهران در آینده شود. در سوی دیگر، بازارهای ارز و سکه مسیر متفاوتی را تجربه میکنند. جایی که دلار آمریکا با افزایش یازده تومانی توانست به بیشترین سطح خود از سوم خرداد برسد. سکه نیز در ادامه جهش روز شنبه، دیروز به قیمت یک میلیون و 220 هزار تومان رسید. نزدیک شدن به عید فطر، یکی از مهمترین دلایل رشدهای مقطعی این دو بازار محسوب میشوند. بهعبارت دقیقتر، تقاضای مسافرتی برای ارز و خریدهای مناسبتی برای سکه اهرمهای کمکی در مقطع کنونی بهشمار میآیند. در این میان، عبور از سطح تکنیکال 3742 تومانی، بالا رفتن تقاضای آربیتراژی با رشد نرخ درهم و افزایش تحرک معاملهگران آتی یا همان خالیفروشهای دلار نیز از بازار ارز و در نتیجه سکه حمایت کرده است.
دنیای اقتصاد- هاشم آردم: شاخص بورس تهران طی معاملات روز گذشته با افت 295 واحدی (معادل 37/ 0 درصد) مواجه شد و پس از تقریبا دو ماه دوباره به کانال 78 هزار واحدی رسید. شاخص کل هموزن نیز روز گذشته افت قابل توجهی را ثبت کرد و 83/ 0 درصد از ارتفاع آن کاسته شد. با احتساب این افت، بازدهی شاخص کل و شاخص کل هموزن از ابتدای اردیبهشتماه تا کنون صفر شد. همانطور که انتظار میرفت پس از جریان انتخابات ریاست جمهوری، بورس تهران وارد فاز اصلاحی شد و رفتهرفته بازدهی بیدلیل خود را از دست داد. در ابتدای جریان اصلاح قیمتها، برخی اشخاص حقوقی خاص به هدف مثبت نگه داشتن نماگرهای بورس تهران معاملاتی را انجام میدادند تا روند کاهشی بازار کندتر صورت بگیرد. حالا اما، چند روزی است که این اشخاص حقوقی دست از انجام معاملات حمایتی برداشتهاند و بورس فعالتر و پویاتر به سمت اصلاح قیمتها میرود. با ادامه روند کنونی، به نظر میرسد بورس با سرعت بیشتری متعادل خواهد شد. انتظار میرود حالا با این اقدام بجای اشخاص حقوقی قدرتمند بازار، ارزش معاملات نیز که پیشتر به دلیل مداخلات حقوقیها به شدت کاهش یافته بود، رفتهرفته افزایش یابد.در حال حاضر که سایه رکود همچنان بر بورس تهران خودنمایی میکند، دو سناریوی عمده پیش پای فعالان بورس قرار دارد. چنانچه رفتار سالهای اخیر فعالان بورس تهران تکرار شود، احتمالا باید انتظار داشته باشیم که قیمتهای سهام با شناسایی کفهای جدید، روندی صعودی را در میانمدت طی کنند. در غیر این صورت و با فرض آنکه رفتار بورسبازان تغییر کرده باشد، احتمالا شاخص بورس به سمت شکستن کفهای میانمدت خود پیش میرود. از امروز روند شاخص بورس و قیمت برخی نمادهای بزرگ بازار، میتواند نقشه راه را برای چند ماه آینده روشن کند.
اگر فرض کنیم هیجان ناشی از روی کار آمدن دولت تدبیر و امید در سال 1392 و شوک افزایش نرخ ارز در سالهای 93 و 94 اصلاح شده بود، آخرین انگیزههای عمده برای رشد شاخص بورس اول اجرایی شدن برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) و پس از آن رشد قیمتهای جهانی در سال 95 بوده است. در ابتدای سال 1395، فعالان بورس سرمست از رشد کمسابقه شاخص بورس، متأثر از اخبار مثبت در گروههای صنعتی (به ویژه گروه خودرویی)، به دنبال صنعتی میگشتند که بتواند نقش لیدری بازار (مانند آنچه در سه ماه پایانی سال 1394 برای گروه خودرو رخ داد) را ایفا کند.در آن دوره نیز به نظر میرسید شاخص بورس با بیشواکنشی فعالان بازار، وارد محدودههای حبابی شده است. پس از آن حقوقیهای بزرگی از جمله صندوق گنجینه آرمانشهر و صندوق توسعه بازار اقدام به خرید سهام و حمایت از بازار کردند. به گونهای که با وجود افت کلیت قیمتها در ماههای تیر و مرداد، شاخص بورس وضعیت بدی نداشت. پس از آن، از بخت خوب، قیمتهای جهانی رشد مناسبی را آغاز کردند. رشد قیمتها از زغالسنگ و نفت آغاز شد و رفته رفته در سایر بازارهای جهانی از جمله سنگ آهن، فلز روی، مس و در نهایت در بازار محصولات پتروشیمیایی مانند متانول بروز پیدا کرد. این افزایش قیمتها غولهای به خوابرفته بورس تهران را به حرکت درآورد و در نهایت شاخص بورس را در محدودههای بالاتر از 77 هزار واحدی تثبیت شد.
در واقع در سال گذشته، با وجود آنکه افزایش قابل توجهی در سودآوری شرکتها مشاهده نشد، اما دو انگیزه مهم باعث شد قیمتها از محدودهای خاص پایینتر نیایند. در وهله اول انتظار به بار نشستن برجام باعث میشد فعالان بازار حاضر نباشند پایینتر از قیمتی خاص دارایی خود را به فروش برسانند. ضمنا در برهههای مختلف خریداران نیز نشان داده بودند که حاضرند در قیمتهایی که چندان با واقعیتهای بنیادین همخوانی نداشت، سهام بخرند. نکته دیگری که باعث شد فعالان بورس به آینده امیدوارتر شوند، رشد قیمتهای جهانی بود. در نتیجه میانگین نسبت قیمت به درآمد (P/ E) به محدودههای بالاتر از 3/ 7 مرتبه رسید. این در حالی بود که سود بدون ریسک 22 تا 25 درصدی در بازار پول قابل استحصال بود و P/ Eسپردهگذاری در بانکها رقمی در حدود 5/ 4 تا 5 مرتبه بود. هربار که P/ E بازار زیر 3/ 7 مرتبه قرار میگرفت فعالان بازار با خریدهای خود موجب رشد قیمتها میشدند.اما حالا نسبت P/ E بازار تا محدوده 8/ 6 مرتبه تنزل پیدا کرده است. چنانچه فعالان بازار همچنان معتقد باشند سودآوری شرکتهای بورسی میتواند در آینده رشد مناسبی را تجربه کند، قاعدتا باید به نرخهای فعلی بازار واکنش نشان دهند. اما اگر قرار است رفتار دو سال اخیر بورسبازان دچار تغییر شود، احتمالا باید شاهد ادامه افت قیمتها باشیم.
همانطور که اشاره شد، افت اخیر قیمتها در بورس و به تبع آن افت شاخص کل از محدوده 81 هزار واحدی تا 78 هزار واحد کنونی، باعث برگشت قیمتها به سطوح حمایتی خود در ماههای اخیر شده است. بنابراین میتوان انتظار داشت به زودی قیمتها توسط فعالان بازار مورد حمایت قرار گرفته و تا حدودی رشد کند. شاخص بورس نیز به محدوده حمایتی مهم خود یعنی سطح 78 هزار و 800 واحد نزدیک شده است. برای آنکه سطوح حمایتی فعلی در بازار عمل کنند، به محرکهایی مانند آنچه در سال گذشته تجربه شد نیاز است. اما حالا رفتهرفته نتایج برجام بهصورت واقعی نمایان میشود. از آنجا که اثر برجام در بورس تا حدودی پیشخور شده است، بنابراین حالا دیگر نمیتوان به آن به چشم یک محرک نگاه کرد. ضمنا احتمالا قرار نیست شاهد رشد معنادار قیمتهای جهانی باشیم. بنابراین حالا نسبت قیمت به درآمد بازار مورد تهدید قرار میگیرد. در این باره باید به این نکته توجه داشت که نسبت قیمت به درآمد فعلی بورس نسبت به رقیب بورس (بازار پول) بالاتر است. به عبارت دقیقتر اگر قرار باشد شرکتها با روند فعلی به فعالیت ادامه دهند، سپردهگذاری در بانکها به صرفهتر به نظر میرسد. اما سه عامل مهم میتواند نسبت قیمت به درآمد بازار سهام را همچنان بالا نگه دارد.
بروز تورم انباشته: در سالهای اخیر دولت موفق شده است که تورم اقتصاد را که ماهیتی ساختاری دارد، تا حدود قابل توجهی کنترل کند. این در حالی است که حجم نقدینگی اقتصاد در چهار سال اخیر آهنگی صعودی داشته است. ضمنا به نظر میرسد پس از ایجاد رشد اقتصادی قابل قبول در سال گذشته، حالا رفتهرفته سیاستهای دولت به سمت انبساط بیشتر پیش خواهد رفت. بسیاری از بورسبازانی که پیش از انتخابات سهام میخریدند، بر این باور بودند که احتمالا تورم امسال بیش از سال گذشته خواهد بود.در نتیجه میتوان انتظار داشت که در نیمه دوم سال هم شاخص قیمتها رشد کند و هم نرخ ارز افزایش یابد و ریال ایران تا حدودی تضعیف شود. این موضوع میتواند باعث افزایش سودآوری شرکتها از یک طرف و مشمول تورم شدن داراییها از جمله سهام از طرف دیگر شود.
اصلاح نظام بانکی: تقریبا همه فعالان و کارشناسان اقتصادی میپذیرند که گران بودن نرخ تسهیلات و بالا بودن میزان سود سپردههای بانکی اقتصاد ایران را فلج کرده است. ریشه اصلی بالا بودن نرخ سود بدون ریسک، در واقع از ساختار مشکلدار بانکها نشأت گرفته است. احتمالا دولت و بانک مرکزی اصلاح نظام بانکی را در سال جاری بهصورت جدی پیگیری خواهد کرد. بسته به آنکه عملیات اصلاح نظام بانکی و ادغام بانکها تا چه اندازه موفق باشد، میتواند باعث کاهش نرخ سود سپردههای بانکی شود. در این صورت نیز میتوان انتظار داشت که فعالان بازار به خرید سهام رغبت بیشتری نشان دهند.
ورود سرمایههای خارجی: ورود فاینانس خارجی و سرمایهگذاران بینالمللی نیز میتواند سیگنالی مثبت برای سرمایهگذاران داخلی در بورس باشد. نهایی شدن فاینانس 13 میلیارد یورویی کرهجنوبی و ادامه این روند احتمالا بورس تهران را با رونق مواجه خواهد کرد.عوامل فوق در صورت وقوع میتوانند باعث شوند که بورسبازان انگیزه لازم برای خرید سهام را داشته باشند. در این صورت احتمالا باید شاهد افزایش تقاضا در نمادهای مختلف بازار شویم. همه چیز بستگی به این دارد که استنباط بازار سهام از روند کنونی اقتصادی حاکم بر کشور چیست. طبیعی است که هریک از موارد فوق برای اثرگذاری واقعی بر اقتصاد نیازمند زمان هستند، اما چنانچه فعالان بازار به آینده امیدوار باشند زودتر از موعد به پیشواز آثار مثبت احتمالی این عوامل خواهند رفت. در این صورت رفتهرفته باید شاهد افزایش تقاضا، ارزش معاملات و در نهایت قیمتها در بازار سهام باشیم.از طرف دیگر این امکان وجود دارد که انتظارات بورسبازان از آینده شرکتها تغییر کرده باشد. فعالان بورس طی دو سال اخیر به P/ E کمتر از 3/ 7 مرتبه واکنش نشان دادهاند. اما این رفتار میتواند تغییر کرده باشد. در این شرایط باید انتظار داشت که فعالان بازار مبنای ارزشگذاری خود را نه P/ E 3/ 7مرتبهای دو سال گذشته، بلکه P/ E 5مرتبهای بازار پول در نظر بگیرند.امروز سطح حمایت 78 هزار و 800 واحدی میتواند بهعنوان اولین بزنگاه بازار سهام مطرح باشد. چنانچه این سطح شکسته شود و شاخص کل برای مدتی زیر این محدوده تثبیت شود، اولین نشانه تغییر رفتار فعالان بازار سهام روشن خواهد شد.
پیش بینی روند بورس تا دوماه آینده
کاهش 20% کارمزد معاملات.
سهام شرکت های هواپیمایی عرضه ی اولیه می شوند.
پیش بینی ادامه روند صعود بازار 2.7 میلیونی تا شهریور
شروع روند مثبت شاخص.
چه عواملی به جهش بورس سرعت بخشیده.
پیش بینی بازار در این هفته.
رکورد خریداران امروز شکسته شد.
بانک اقتصاد از فروش بلوکی سهام تملیکی بانک خبر داد.
پیش بینی جهش شاخص از فردا.
فاز اصلاحی بازار.
کاهش کارمزد معاملاتی برای صنعت کارگزاری و 2 نماد بورسی
رشد شاخص بورس در دو ماه اخیر.
بورس توانایی حجم بیشتر نقدینگی را دارد. ؟؟؟
بازار هفته ی جدید را چه طور شروع میکند؟؟!!
65 میلیارد تومان روزانه بر بازار سرمایه افزوده میشود.
تازهترین محاسبات «دنیایاقتصاد» نشان میدهد در روزهای آغازین تابستان امسال تعداد شرکتهایی که ارزش آنها از.
استقبال بورس از بالا رفتن دلار تا مرز 20 هزار تومان.
امروز بازار روز خود را چگونه آغاز کرد.
جذب روزانه 1000میلیارد تومان نقدینگی در بورس
واحدهای صندوق سرمایهگذاری قابل معامله دارا یکم از کی قابل معامله میشوند؟؟
نگران دادن مالیات نباشید.
تیم سهامبین از سال ۱۳۹۵ بعنوان پلتفرم کاملا دیجیتال، ابزارهای مورد نیاز برای تحلیل تکنیکال بازار بورس و بازار ارزهای دیجیتال را به کاربران خود ارائه مینماید. در همین راستا سهامبین اقدام به راه اندازی دو ربات مبتنی بر هوش مصنوعی نموده تا فعالین بازارهای مالی به راحتی و با اشراف کامل اقدام به سرمایهگذاری در این بازارها نمایند.
فرجام بورس تا پایان امسال/ خطای تصمیم گیری سهامداران
شاخص بورس هفته گذشته را با رشد سپری کرد. بازار سهام در هفته ای که گذشت اثرپذیری بیشتری از قیمت دلار گرفت و البته جریان نقدینگی در شرکت های بزرگ و کوچک بورسی متفاوت بودند. فرجام بورس تا پایان امسال کدام سمت می رود و انتظارات بودجه ای در روزهای آینده چه تصویری پیش روی قرار می دهد، پرسش هایی است که در تحلیل این هفته بازار سهام مورد بررسی قرار می گیرد. توصیه به سهامداران برای دوری از خطای تصمیم گیری در شرایط کنونی حایز اهمیت است.
شروین شهریاری| تحلیلگر بازارهای مالی
نماگر بازار سهام توانست با صعود ۱۷۱۴ واحدی در معاملات دیروز، بازدهی هفتگی خود را به ۶/ ۳ درصد برساند که یک رکورد در دو ماه اخیر محسوب میشود. به دنبال ۱۳ روز رشد متوالی، شاخص بورس فاصله خود را از قله تاریخی به کمتر از ۲درصد رساند.
هرچند روند صعودی بورس تهران با رونق معاملاتی و ورود پولهای تازه به سهام کوچکتر آغاز شد، اما طی روزهای اخیر سیگنالهای افزایشی از روند بازار ارز در فردوسی به رشد قیمت سهام بزرگتر که اثرگذاری بیشتری بر شاخص کل دارند، منتهی شد.
جهشهای متوالی کوچکترهای بورسی باعث شده شاخص کل هموزن نه تنها اصلاح هفتههای قبل را جبران کند، بلکه این نماگر سقفهای جدیدی را در تاریخ خود به ثبت برساند. با توجه به نقش مهمتر جریان نقدینگی و بازیگران در این نوع از سهام نمیتوان پیشبینی دقیقی از روند قیمت آنها در کوتاهمدت داشت.
اما در حوزه شرکتهای بزرگتر، توجه به عوامل تحلیلی که عمدتا متمرکز بر نرخهای فروش هستند، اهمیت بیشتری دارد. بنابراین گرچه نرخ دلار توانسته از مقاومتهای ذهنی در این روزها عبور کند، از نگاه بنیادی ظرفیت زیادی برای جهش ندارد. موضوعی که اگر در محاسبات سهامداران لحاظ نشود، میتواند به خطاهای تصمیمگیری منتهی شود.
سیگنال فردوسی به حافظ
بازار سهام در هفته جاری بیشترین رشد هفتگی در دو ماه اخیر را ثبت کرد و با پیش بینی روند بورس تا دوماه آینده افزایش ۶/ ۳ درصدی و قرار گرفتن در بالای محدوده ۳۲۲ هزار واحدی، فاصله خود با قله سیزدهم مهرماه را به کمتر از ۲ درصد برساند. در این هفته، نشانههای اولیه از گرایش به سمت سهام بزرگ و بنیادی بهویژه در گروه فلزات اساسی نیز قابل رصد بود که دلیل عمده آن به افزایش حدود ۱۰ درصدی نرخ ارز آزاد در یک ماه گذشته برمیگردد.
در همین حال، سیگنال ارز آزاد به بورس تهران با رشد ارزش جهانی فولاد هم توأم شده و به این ترتیب، قیمتهای آهنآلات در بازار آزاد و نیز بورسکالا نسبت به ماه قبل حداقل ۱۰ درصد افزایش یابند. با وجود این، آنچه هنوز مشخص نشده، تکلیف جزئیات بودجه سال آینده و میزان احتمالی اتکای دولت بر شرکتهای بورسی برای جبران کسری از محل افزایش هزینههاست؛ عاملی که به نظر میرسد در تقابل با آثار مثبت رشد اخیر نرخ ارز بر فروش شرکتها، در نهایت فرجام نبرد شاخص با قله تاریخی ۳۲۷ هزار واحدی را تا قبل از پایان سال تعیین کند.
دلار؛ نوسان یا تغییر پارادایم؟
پس از ثبت کف دلار در اوایل آبانماه در مرز ۱۱ هزار تومان در بازار آزاد، قیمتها به تدریج تا اواخر آبانماه سمتوسوی افزایشی گرفت و با عبور از محدوده ۱۲ هزار تومان در روز ۲۶ آبان پس از اعلام تصمیم بنزینی، گامهای صعودی خود را در آذرماه ادامه داده است. در نتیجه این روند، متغیر مزبور روز گذشته به مرز ۱۳ هزار تومان در هفته جاری رسید که یک محدوده مهم مقاومتی هم از لحاظ روانی و هم از لحاظ نموداری برای قیمت دلار محسوب میشود.
این روند پرسشی را مطرح کرده مبنی بر اینکه آیا میتوان انتظار ادامه تضعیف ریال و تبدیل آن به یک موج جدید کاهش ارزش پول در ابعاد بزرگ (مشابه سال ۹۷) و در بعد زمانی کوتاه را داشت یا خیر؟
واقعیت این است که دادههای بنیادی پاسخ مثبتی پیشروی این پرسش در شرایط کنونی نمینهد. باید توجه داشت، سقوط آزاد ارزشی ریال در سال گذشته عمدتا بهدلیل یک دوره چند ساله سرکوب ارزی و رشد مداوم نقدینگی با نرخ تاریخی ۲۵ درصد اتفاق افتاد.
این درحالی است که در شرایط کنونی با جهش نرخ برابری ارز در سال قبل، بخش عمدهای از توان نقدینگی ریالی موجود تضعیف شده و با افت ارزش نقدینگی به زیر میانگین تاریخی ۲۰۰ میلیارد دلار، عملا رشد نرخهای ارز بیش از میزان رشد نقدینگی در افق یکسال آتی با مانع بنیادی مواجه است.
ترجمان دیگر این وضعیت، عبارت از پابرجا بودن محدوده مقاومتی اردیبهشت ماه سالجاری، در افق زمانی باقیمانده تا پاییز سال آینده است. به این ترتیب میتوان گفت نوسانات کنونی ارز به شرط عدم توسل دولت به منابع پرقدرت بانک مرکزی و باقیماندن رشد پیش بینی روند بورس تا دوماه آینده نقدینگی در سطوح تاریخی (۲۰ تا ۲۵درصد) بیشتر به یک اصلاح شبیه خواهد بود تا تغییر پارادایم کلی؛ وضعیتی که برای فعالان بورس تهران نیز نتایج مهمی در زمینه تعیین مفروضات در تخمین درآمد شرکتها در افق کوتاهمدت (یکساله) دارد.
کوچکترها بر قلههای جدید
درحالیکه شاخص کل بورس هنوز فاصلهای ۲ درصدی تا قله تاریخی دو ماه قبل دارد، شاخص قیمت هموزن در روز گذشته موفق شد با عبور از سقف ۶۶ هزار واحدی، رکورد جدیدی را ثبت کند. با این حال، مطالعه جزئیات قیمتهای سهام در بسیاری از گروههای کوچک چه در بازار پایه و چه در بازار اصلی بهویژه در صنایع دارویی، سیمانی و غذایی نشان میدهد که اکثر این سهام در یک رالی پردامنه و سریع بار دیگر به سمت قلههای اوایل مهر و بعضا بالاتر از آن رفتهاند و همه سقوط قابل توجه قبلی را در مدت کمابیش ۵ هفته اخیر جبران کردهاند.
این درحالی است که در زمینه بنیادی تغییر مهمی در عوامل حاکم بر سودآوری این شرکتها رخ نداده و کماکان جذابیت این سهام صرفا بهدلیل تمرکز منابع سرمایهگذاران حقیقی از یکسو و انفعال نسبی مالکان عمده از سوی دیگر حفظ شده است. با توجه به پیروی رونق سهام کوچک از دینامیک عرضه و تقاضا و استقلال آن از روند بنیادی و چشمانداز سودآوری شرکتها، طبیعتا پیشبینی زمان پایان این رونق و ابعاد احتمالی پتانسیل باقیمانده در سهام کوچک در کوتاهمدت هنوز روشن نیست؛ هر چند در افق میانمدت میتوان به امکان بالای اصلاح قیمتی این سهام و بازگشت به سطوح بنیادی در صورت ثبات شرایط کنونی حاکم بر کسبوکار شرکتها اشاره داشت.
سوی پنهان افزایش قیمت بنزین برای بازارها
درحالیکه بعد از تصمیم بنزینی دولت، بحث تبعات تورمی این رخداد در سطح اقتصاد ایران داغ است و حتی بازارهای دارایی نظیر ارز و سهام نیز تحتتاثیر این مباحث در روزهای اخیر سمتوسوی افزایشی به خود گرفتهاند، دقت بیشتر در تبعات این تصمیم از امکان بروز نتایجی متفاوت در افق میانمدت حکایت دارد.
بر این اساس، در صورتی که منابع حاصله عمدتا صرف بازپرداخت به عموم نشود (که زمزمههای آن در هفته جاری با اعلام شرایط دریافتکننده آن قوت گرفته) و در عوض، به صرف تامین کسری بودجه کشور برسد، دلالت این رویداد میتواند کاملا خلاف انتظارات باشد.
به این ترتیب، از یکسو نیاز دولت به توسل به راه پر هزینه پیش بینی روند بورس تا دوماه آینده و پرمخاطره چاپ پول و استقراض از بانک مرکزی کاهش مییابد و از سوی دیگر، با بازتعریف ترکیب هزینهای خانوار، بخش بزرگتری به مصرف بنزین اختصاص مییابد که درنوع خود کاهنده تقاضای مصرفی برای سایر کالاها و نیز تقاضای سرمایهگذاری است. به عبارت دیگر، با اختصاص بخشی از منابع عمومی به هزینه تامین سوخت، تقاضای جایگزین در سایر حوزهها فرصت کمتری برای عرض اندام خواهد داشت و به نوعی اثر انقباضی و رکودی را در اقتصاد در پی دارد.
بنابراین، میتوان گفت در صورت اعمال اصلاحات و اجرای بهینه طرح اصلاح قیمت بنزین، فارغ از تهدیدات تورمی کوتاهمدت آن، این تصمیم واجد پیامدهای رونق تورمی چه در بازار مصرف و چه در بازارهای دارایی نظیر ارز و سهام نیست؛ امری که توجه به نحوه اجرای این طرح در زمینه بازتوزیع منابع در ماههای پیشرو را بهدلیل تبعات مهم آن برای سرمایهگذاران ضروری میسازد.
بازار بورس تا کجا میتواند بریزد؟
در روندهای نزولی بورس، معمولا سوالی که برای اکثر افراد مطرح است که بورس تا کجا ریزش یا اصلاح میکند؟ توجه کنید اصلاح و ریزش دو مفهوم متفاوت در بین اهالی بازار است. اصلاح افت موقتی در جهت روند است ولی ریزش به معنی تغییر روند صعودی بازار به روند نزولی است. اما به هر حال این سوال جواب مشخصی ندارد، واقعا کسی نمیداند بورس دقیقا تا کجا میریزد یا اصلاح میکند، اما بازار تا کجا میتواند بریزد؟ این سوال اتفاقا جواب دارد که جواب آن را در ادامه ذکر خواهیم کرد.
در بورس، گذشته چراغ راه آینده است!
برای موفقیت در هر کاری ابتدا باید با افراد باتجربه و بادانش آن حوزه مشورت کرده و از رهنمونهای آنها بهرهمند شد و بورس نیز از این قاعده مستثنی نیست. آیا فرد باتجربهای که در زمینه بورس حداقل 8 سال تجربه فعالیت مستمر داشته باشد را میشناسید؟ اگر پاسخ شما مثبت است شما خوشبخت هستید! در صحبتهای این فرد قطعا نکات بسیار ارزشمندی را میتوانید پیدا کنید که در هیچ سایت یا کتابی وجود ندارد.
اما اگر همچنین فردی را نمیشناسید نگران نباشید. بنده مصطفی دهقان (نگارندهی این مقاله) با 13 سال سابقه فعالیت در بازار سرمایه ایران، در این مقاله قصد دارم نکتهای را به شما بگویم که در هیچ کتاب یا کلاسی به شما اموزش نمیدهند.
در زمان نگارش این مقاله در 6 مهر 1399 بازار بورس در یک ریزش شدید به سر میبرد و شاخص هم وزن در طی دو ماه گذشته حدود 22 درصد ریزش را تجربه کرده است و قیمت بسیاری از سهامها چیزی حدود 40 تا 60 درصد در طی دو ماه گذشته کاهش یافته است.
سوال بسیاری از افراد در این برههی تاریخی از بورس این است، بورس تا کجا میریزد؟
همان طور که در ابتدای مقاله گفته شد، هیچ کس نمیتواند به طور دقیق پایان ریزش را پیشگویی کند، اما این که بازار تا کجا میتواند ریزش داشته باشد سوال دیگری است که جواب آن نیازمند رجوع به گذشته بازار است.
بورس تا کجا میتواند بریزد؟
چیزی که میخواهم در اینجا بگویم تجربه 13 ساله بنده است و متاسفانه شاید تلخ باشد اما واقعیت دارد و در گذشته بازار در طی این 13 سال چند بار اتفاق افتاده است و خود من به شخصه آن را تجربه کردهام. افرادی که در طی این دو سال (1398 و 1399) وارد بازار بورس شدهاند این ریزش اخیر را تا به حال تجربه نکرده بودند.
اما این ریزش بازار تا کجا میتواند ادامه پیدا کند؟
بازار سهام، کف ندارد! آنقدر قیمت یک سهم میتواند پایین بیاید که بازدهی سود سالانهای که میتواند آن شرکت به ازای هر سهم به صورت سالانه بسازد (سود سهم یا EPS) به اندازه سود بانکی شود. یعنی اگر سهمی که سود آن 50 تومان است میتواند تا 250 تومان پایین بیاید. یعنی قیمت سهمها تا P/E حدود 5 میتوانند کاهش پیدا کنند. در همین حال سهمهایی در بازار خواهید دید که P/E آنها 4 یا 3 خواهد. علت آن است که سودی که آنها ساختهاند فقط برای امسال است و سال آینده نمیتوانند این سود را تکرار کنند. فرضا اگر چند ساله آینده میانگین سود سالانه آنها N باشد قیمت سهم میتواند تا 5N تومان به راحتی کاهش پیدا کند.
بنابراین بازار تا جایی میتواند بریزد که بر اساس سود سالهای آتی سهم، P/E فرضی سهم به 5 برسد.
آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب
برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.
آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .
حقیقت تلخ در زمان ریزش بازار بورس
توجه کنید نکتهی مهم و تلخ این است:
بازار زمانی که میخواهد رشد کند به ارزش ذاتی سهم نگاه میکند، کاری ندارد سود سهم چقدر است. همه جا میشنوید که میگویند فلان سهم فلان قدر دارایی و مال و املاک دارد. یا NAV فلان سهم فلان قدر است. فلان سهم در فلان نقطه زمین دارد و از این صحبتها که به لحاظ بنیادی و ارزش گذاری کاملا درست است و بحثی در آن نیست. اما موضوع این است که وقتی بازار بورس بخواهد ریزش کند کاری ندارد که فلان سهم چقدر دارایی دارد یا فلان زمینش چقدر میارزد، بازار فقط نگاه میکند به سود سالانه سهم.
اگر سود بانکی بیشتر از آن باشد یعنی قیمت سهم هنوز جا دارد برای ریختن! متاسفانه به نادرست این منطق بازار سهام است و اگر تا امروز آن را قبول نداشتید از این به بعد قبول کنید چون واقعیت دارد. چه بخواهیم چه نخواهیم قیمت سهام را نمیتوان با قیمت گوشت و پراید و مسکن مقایسه کنیم. بازار بورس در زمان ریزش با هر بهانه ای افت میکند و در زمان رشد به هیچ بهانهای رشدش متوقف نمیشود.
این نقدینگی و روانشناسی بازار است که باعث رشد یا افت بازار میشود. در زمانی که بی اعتمادی در بازار وجود داشته باشد و روند بازار نزولی باشد، قیمت سهام میتواند تا P/E حدود 5 پایین بیاید. از آن سمت هم هیچ سقفی برای رشد یک سهم نمیتوان متصور بود. بازارها چه در زمان افت و چه در زمان رشد معمولا بیشتر از انتظار عموم افراد ادامه پیدا میکنند.
نقش تحلیل در بازار سهام
در اینجا ممکن است سوء تفاهمی برای افراد بوجود آید که پس نقش تحلیل در بورس چیست؟ آیا تحلیل تکنیکال در بورس ایران جواب میدهد؟ با این اوصاف تحلیل بنیادی به چه دردی میخورد؟ این شبهات از آنجا ناشی میشود که افراد مبتدی درک درستی از مفهوم تحلیل سهام و کارکرد آن در بورس ندارند.
باید بدانید دلیل رشد سهم ورود نقدینگی یا همان ورود پول است (که باعث افزایش تقاضا میشود) و دلیل افت قیمت سهام خروج نقدینگی است (که باعث افزایش عرضه میشود). بنابراین تحلیل سهام علت رشد یا کاهش قیمت سهام نیست بلکه علت عرضه و تقاضا است. تحلیل بنیادی به دنبال علت ورود یا خروج نقدینگی است و پتانسیلهای موجود برای ورود یا خروج نقدینگی را در آینده جستجو میکند و تحلیل تکنیکال ورود یا خروج نقدینگی را ردیابی و پیش بینی میکند.
برای مثال همان طور که در بالا گفتیم در زمان ریزش بازار بورس و یا افت قیمت یک سهم، باید به دنبال روند سودآوری شرکتها بود و آن را برای سالهای آینده پیش بینی کرد و با در نظر گرفتن P/E حدود 5 میتوان پتانسیل کاهش قیمت یک سهم را پیش بینی کرد. آیا این کارها چیزی جزء تحلیل بنیادی سهم است؟
حتما نگاهی به مقاله تاثیر رعایت حد ضرر در بازدهی بورس بیاندازید.
بازار بورس تا کجا میتواند بریزد و چگونه میتواند پایان آن را پیش بینی کرد؟ نظر خود را در قسمت کامنتها برای ما بنویسید.
گزارش ۰۱ مرداد و پیش بینی بازار؛ پایان فصل مجامع؟!
شاخص کل بورس، امروز با افزایشی جزئی به رقم ۱ میلیون و ۴۷۳ هزار واحدی رسید. شاخص هم وزن تحت همین شرایط به رقم ۴۰۴ هزار واحد رسید.
تاثیر در شاخص
پارسان و تاپیکو بیشترین تاثیر مثبت؛ کگل و ومعادن بیشترین تاثیر منفی بر شاخص را اِعمال کردند.
ارزش معاملات خرد
در محدوده ۲۳۰۰ میلیارد تومان قرار گرفت.
بیشترین ارزش معاملات خرد
را پالایش و دارا یکم داشتند.
بیشترین سهام پر تراکنش
را شستا و نوری داشتند.
روند ورود و خروج نقدینگی حقیقی ها
حدود ۸۰ میلیارد تومان “منفی” بود.
نرخ ارز و سکه
به ترتیب در محدوده ۳۲.۱۲۰ تومان و ۱۴.۹۸۰.۰۰۰ تومان قرار گرفتند.
تعداد نمادهای مثبت و منفی
در پایان معاملات امروز ۲۵۰ نماد مثبت بودند. از این تعداد ۴۷ نماد با صف خرید به کار خود پایان دادند. در مقابل ۲۹۳ نماد منفی بودند و از این تعداد نیز ۴۲ نماد با صف فروش به کار خود پایان دادند.
ارزش صفوف خرید در برابر ارزش صفوف فروش
امروز ۲۷۹ میلیارد تومان صف خرید و ۲۱۶ میلیارد تومان صف فروش در پایان معاملات در بازار دیده می شد.
نمادها با بیشترین ورود (خروج نقدینگی) حقیقی ها
وبملت و تاپیکو بیشترین ورود نقدینگی حقیقی و شستا و بپاس بیشترین خروج نقدینگی حقیقی ها را به خود اختصاص دادند.
چند خبر کوتاه
مشاور امنیت ملی آمریکا؛ مهلت احیای برجام احتمالا طی یکی دو ماه آینده تمام می شود:
“جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا، در گفتوگو با دیلی بیست با اشاره به اینکه دولت بایدن تلاش کرده برای مذاکرات احیای برجام مهلت نهایی مشخص نکند، گفته است: این مهلت محدود است و احتمالاً طی یک یا دو ماه آینده تمام میشود.”
جداول گزیده آمارهای اقتصادی مربوط به خرداد ماه سال ۱۴۰۱ منتشر شد. بر این اساس:
“رشد پایه پولی در انتهای خرداد نسبت به مدت مشابه سال گذشته با کاهش ۲.۷ واحد درصدی نسبت به اردیبهشت به ۲۷.۸ درصد رسید. اما رشد نقدینگی با افزایش ۰.۵ واحد درصدی نسبت به ماه گذشته، در انتهای خرداد نسبت به زمان مشابه سال گذشته رشد ۳۷.۸ واحدی را تجربه کرد.”
پیش نویس اصلاح قانون بازار سرمایه؛ رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس گفت:
“ایجاد تشکلهای تخصصی همچون کانون سهامداران حقیقی، از موادی که در طرح اصلاح قانون بازار سرمایه دیده شده است. تلاش شده تا جایگاه بخش فعالان غیردولتی در بازار سرمایه تقویت شود، همچنین ساماندهی فضای مجازی و حضور سهامداران خرد و حقیقی در مباحثی همچون آموزش و ایجاد دورههای تخصصی از سوی فعالان فضای مجازی، از دغدغههایی بود که همواره مورد توجه ما بوده و هست لذا در این خصوص هم تلاش میکنیم تا ساماندهی درستی اتفاق بیفتد.”
خروج سرمایه ۱۰.۱ میلیارد دلاری در سال ۱۴۰۰؛ بر اساس بررسی بخش حساب سرمایه در تراز پرداختهای نماگرهای اقتصادی بانک مرکزی:
“خالص حساب سرمایه در سال ۱۴۰۰ برابر منفی ۹.۳۳ میلیارد دلار بوده است که به معنی خروج سرمایه به این میزان است. این عدد در سال ۹۹ برابر منفی ۶.۳۲ میلیارد دلار بوده است. بنابراین، میزان خروج سرمایه از کشور در سال گذشته نسبت به سال ۱۳۹۹، ۴۷.۴ درصد بیشتر شده است.”
حذف قرعه کشی خودرو به تدریج اتفاق خواهد افتاد؛ فاطمی امین، وزیر صمت:
“خروج خودرو از قرعه کشی تابع عرضه و تقاضاست و به تدریج اتفاق خواهد افتاد که تابع سازو کار بازار میباشد. به جز دو خودرو شرکت سایپا، همه خودروهای این شرکت از قرعه کشی خارج شدهاند.”
پیش بینی بازار
با پایان فصل مجامع شاهد بهبود نسبی عملکرد بازار هستیم. هنوز بسیاری از سهام به دلیل برگزاری مجمع بسته هستند. لذا همچنان حجم و ارزش معاملات در سطوح حداقلی خود باقی ماند. در این بین اما امروز و پس از مدتها شاهد ورود نقدینگی حقیقی ها و ورود نقدینگی هوشمند به بازار بودیم. البته این خوشحالی تا اواخر وقت دوامی نداشت و ورود پول جای خود را به خروج پول داد. به هر حال در بازار امروز گروه های شیمیایی، صندوق های سهامی و بانکها بیشترین ورود پول و استقبال حقیقی ها را داشتند. اما در مقابل صندوق های با درآمد ثابت، کانه های فلزی، چند رشته ای صنعتی و فلزات اساسی بیشترین خروج نقدینگی حقیقی ها را ثبت کردند. نکته مهم فاصله بسیار زیاد صندوق های با درآمد ثابت نسبت به سایر گروه ها در خروج پول بود. لذا امروز را می توان روز توجه بازار به سهام دانست. تاپیکو، وبملت، پارسان و شپدیس از جمله نمادهایی بودند که حقیقی ها در آنها فعالیت زیادی در سمت خرید داشتند. تک نمادهایی همچون شستا نیز پرفروغ ظاهر شدند. بسیاری از کوچکترها نیز با تحرکاتی همراه بودند. اینک پس از برگزاری مجامع و افزایش تقسیم سود شرکتها، این گزارشات ۳ ماهه بوده است که توانسته است موتور محرک بازار شود. گزارشاتی که باز هم بر ارزندگی بازار صحه گذاشت. ولی بازار سهام همچنان تحت تاثیر برخی ابهامات از جمله قیمتهی جهانی و سرنوشت برجام همچنان تمایل زیادی به ورود قاطع به سهام ندارد و با این شرایط احتمال دارد فردا روزی متعادل و متمایل به منفی را شاهد باشیم.
طی روزهای گذشته ترافیک سنگین برگزاری مجامع و انتشار صورتهای مالی ۳ ماهه شرکتها را شاهد بودیم. بازار هنوز در حال تجزیه و تحلیل این گزارشات است؛ اما نکته ای که واضح است گزارشات در اغلب موارد در حد انتظارات و حتی فراتر از انتظارات بازار بوده است. مجموع سود شرکتها به حدود ۲۰۰ همت رسیده است بهار پارسال حدود ۱۰۰ همت بوده یعنی شاهد رشد دو برابری سود شرکتها هستیم. لذا به اذعان بسیاری از تحلیلگران، بهترین گزارشات از آن صنعت پالایشگاهی بوده است. به عنوان مثال در شبریز افزایش ۹۸ درصدی درآمدهای عملیاتی ۳ ماهه ۱۴۰۱ در مقایسه با دوره مشابه را شاهد هستیم. از پالایشگاه ستاره خلیج فارس نیز خبرهای خوبی به گوش می رسد. تاپیکو مالک اصلی ستاره است. اوره ساز ها نیز در شیمیایی ها برخلاف متانول سازان در فصل بهار به دلیل نرخ های فروش بالا عملکرد بهتری از دیگر شرکت های صنعت را رقم زده اند. در گروه شیمیایی بوعلی یکی از شرکت هایی است که در بهار عملکرد بسیار خوبی از خود نشان داده که این به دلیل فروش با نرخ بالای محصولات اصلی از موجودی سال قبل می باشد. اگرچه در برخی صنایع کاهش حاشیه سودها تحت تاثیر افزایش هزینه ها مشهود است اما در بسیاری از صنایع حاشیه سودها تغییری نداشته است. این مهم مرهون افزایش فروش و ثبیت نرخ های فروش در شرکتها بوده است. در این بین حذف ارز ترجیحی اتفاقی بود که بر ابهامات بازار افزود. لذا بازار هنوز نتوانسته است به برآورد دقیق حذف این ارز بر روند سودآوری شرکتها برسد. تثبیت دلار نیمایی دیگر عاملی بود که فروش برخی شرکتها را تحت تاثیر قرار داد.
شرکت ملی مس در مجمع عمومی عادی سالیانه خود مبلغ ۷۰۰ ریال به ازا هر سهم معادل ۵۶ درصد سود خالص تقسیم کرد. انتظار تقسیم سود ۵۰ درصدی از فولاد مبارکه نیز وجود دارد. شرکتهای بزرگ مانند فولاد مبارکه و فملی جهش سودآوریهای خوبی را نسبت به سال گذشته داشتند. لذا افزایش هزینه ها کمتر این شرکتها را آزار داده است. به طور کلی در صنعت فلزات اساسی شرکتهای بزرگ کمتر از شرکتهای کوچک تحت تاثیر فشار هزینه ای قرار گرفتند. در بانکی ها نیز امروز بانک ملت و وتجارت مورد توجه بودند. بانک ملت در بهار ۸۸۱۹ میلیارد تومان معادل ۴۳ تومان برای هر سهم سود شناسایی کرده که نسبت به بهار سال گذشته جهش ۳۲۲ درصدی داشته است. از ۸.۸ همت سود ۳ ماهه وبملت، ۵.۶ همت آن سایر درآمدهای عملیاتی می باشد که در توضیحات و پیوست ها اشاره ای به جزئیات آن نشده است. ممکن است این سود به دلیل مهمترین تکالیفی که در بسته سیاستها و راهبردهای بخش بانکی باشد که می توان به فروش سهام غیر بانکی و املاک مازاد بانک، ممنوعیت سرمایهگذاری در زمینه طلا، سکه، املاک و مستغلات توسط بانک، جمعآوری شعب اشاره کرد.
یکی از دلایل فشار فروش در گروه فلزات و معدنی در بورس تهران، ابهامات در خصوص سرنوشت فلزات است. همانطور که عنوان شد کگل و ومعادن در کنار نمادهایی همچون فخوز، کچاد و میدکو امروز تاثیر منفی زیادی بر معاملات داشتند. اینک پس از داستان افزایش نرخ بهره فدرال رزرو ضعف بازار مَسکن در چین نگرانی هایی را ایجاد کرده است. همبستگی عجیبی بین رفتار معاملاتی فلزات با رکود مسکن در چین قابل مشاهده است. اما فعالان بازار کامودیتی جدا از تورم جهانی در انتظار اقدام دولت چین در تحریک اقتصادی پس از غلبه بر کرونا هستند که می تواند قیمت کامودیتیها را مجدداً صعودی کند. موجودی انبارها پایین است و هرگونه رشد تقاضا، اثر مستقیم بر قیمت دارد. ریسک جدید سرمایهگذاری ملکی در بازار مسکن چین باعث شد تا کاهش قیمت خانه در گروه بزرگی از شهرهای این کشور دومینویی شود. دلیل اول آن طرح آزمایشی اخذ مالیات سالانه از مالکان و دلیل دوم به محدودیتهای سنگین کرونایی و در پی آن نا امیدکننده شدن چشمانداز رشد قیمت مسکن باز می گردد.
اوضاع فروش مسکن در آمریکا نیز جالب نیست. بر اساس گزارش ماهانه انجمن ملی مشاوران املاک ایالات متحده، فروش خانه های قبلی در ژوئن ۵.۴ درصد نسبت به ماه مه کاهش یافت. این کندترین سرعت فروش از همان ماه در سال ۲۰۲۰ است، زمانی که فروش در آغاز همهگیری کووید برای مدت کوتاهی کاهش یافت. اما میانگین قیمت یک خانه موجود فروخته شده در ماه ژوئن رکورد دیگری را در ۴۱۶۰۰۰ دلار ثبت کرد که نسبت به سال گذشته ۱۳.۴ درصد افزایش داشت. اینک پس از اتمام انتظار بازارها برای انتشار آمار نرخ بیکاری و تورم ماه ژوئن آمریکا، تمام نگاهها به چهارشنبه و جلسه فدرال رزرو برای افزایش دوباره نرخ بهره دوخته شده است. در این بین بانک مرکزی اروپا روز پنجشنبه برای اولین بار در ۱۱ سال گذشته نرخ بهره را در تلاش برای کاهش تورم افسارگسیخته در منطقه یورو افزایش داد. این افزایش نرخ نیز تا حدی بر کامودیتی موثر افتاد و آنها را با نوسان مواجه کرد. بانک مرکزی اروپا، به دلیل مقابله با بحران بدهی حاکمیتی منطقه و همهگیری ویروس کرونا، نرخها را در پایینترین حد تاریخی، در محدوده منفی نگه داشته بود. بانک مرکزی اروپا قبلاً اعلام کرده بود که با افزایش قیمتهای مصرفکننده در ماههای جولای و سپتامبر، نرخها را افزایش خواهد داد. اولین قرائت تورم در ماه ژوئن بالاترین رکورد ۸.۶ درصدی را نشان داد.
نهایتاً اینکه انتشار آمار نقدینگی بار دیگر زنگ خطرها در خصوص رشد نقدینگی و اثرات آن بر تورم را گوشزد کرد. بر این اساس رشد نقدینگی با افزایش ۰.۵ واحد درصدی نسبت به ماه گذشته، در انتهای خرداد نسبت به زمان مشابه سال گذشته رشد ۳۷.۸ واحدی را تجربه کرد. در حالی نرخ رشد نقطهبهنقطه نقدینگی در خرداد امسال نسبت به اردیبهشت افزایش حدود ۰.۵ واحد درصدی را ثبت کرد که طی ۷ ماه منتهی به خرداد ماه نرخ رشد نقدینگی کاهشی بوده است. رشد پایه پولی در انتهای خرداد نسبت به مدت مشابه سال گذشته با کاهش ۲.۷ واحد درصدی نسبت به اردیبهشت به ۲۷.۸ درصد رسید. دلیل افزایش نرخ رشد نقدینگی علیرغم کاهش نرخ رشد پایه پولی به دلیل افزایش ضریب فزاینده نقدینگی است که از ۷.۶۹ در اردیبهشت به ۷.۹۷ در خرداد ماه افزایش یافته است. این رشد نشان میدهد تمایل مردم برای نگهداری پول در بانکها بهشدت کاهش پیدا کرده که نشاندهنده افزایش انتظارات تورمی است. یعنی با وجود روند نزولی در رشد پایه پولی، اجزای نقدینگی بیشتر به سمت رشد نرخ تورم متمایل شده است.
همبستگی کامودیتی ها با املاک چین
شرایط شاخص کل
دیدگاه شما